Ở phụ nữ mang thai, sự thay đổi nội tiết tố làm cho nướu răng trở nên nhạy cảm và dễ sưng hơn. Nội tiết tố progesterone và estrogen tăng cao khiến mô lợi mềm, dễ chảy máu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển quanh răng khôn. Chính vì vậy, tình trạng viêm lợi trùm, đau răng khôn hoặc nhiễm trùng vùng hàm dưới xảy ra phổ biến hơn trong giai đoạn này.
Một số dấu hiệu cảnh báo răng khôn đang gây rắc rối gồm: lợi quanh răng sưng đỏ, đau khi nhai, há miệng khó, đau lan lên tai hoặc má, có thể kèm sốt nhẹ. Nếu không điều trị sớm, vùng viêm có thể lan rộng và gây ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.
Mục lục
Ảnh hưởng của viêm răng khôn đối với sức khỏe mẹ và thai nhi
Viêm quanh răng khôn không chỉ gây đau mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng. Khi vi khuẩn từ ổ viêm lan vào mô mềm, mẹ bầu có thể bị áp xe, sưng vùng má, nổi hạch, thậm chí sốt cao. Nếu để lâu, tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và thai nhi.
Đau răng khôn còn khiến mẹ bầu khó ngủ, mệt mỏi, ăn uống kém, dẫn đến thiếu dinh dưỡng. Những cơn đau và căng thẳng kéo dài có thể kích thích co thắt tử cung, làm tăng nguy cơ sinh non.
Trong trường hợp răng khôn gây đau dữ dội, sưng mủ, hoặc ảnh hưởng đến khả năng ăn uống, bác sĩ có thể xem xét xử lý sớm thay vì trì hoãn.
Phụ nữ mang thai có nhổ răng khôn được không?
1. Nguyên tắc chung trong nha khoa đối với mẹ bầu
Nguyên tắc chung là hạn chế tối đa các can thiệp nha khoa không cần thiết trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là trong ba tháng đầu và ba tháng cuối.
- Ba tháng đầu: đây là giai đoạn hình thành cơ quan của thai nhi, nên tránh mọi thủ thuật và thuốc men có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
- Ba tháng cuối: mẹ bầu dễ mệt, huyết áp thay đổi, việc nằm lâu trên ghế nha có thể gây chóng mặt, hạ huyết áp hoặc co bóp tử cung.
Vì vậy, nếu răng khôn chỉ đau nhẹ hoặc viêm lợi trùm đơn giản, bác sĩ thường ưu tiên các biện pháp bảo tồn như làm sạch vùng viêm, dùng thuốc giảm đau an toàn, hoặc hướng dẫn vệ sinh răng miệng đúng cách để kiểm soát tình trạng tạm thời.
2. Thời điểm an toàn nhất nếu bắt buộc phải nhổ
Thời điểm được xem là tương đối an toàn để nhổ răng khôn là tam cá nguyệt thứ hai, tức từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 6 của thai kỳ. Lúc này, thai nhi đã ổn định, nguy cơ sảy thai hoặc sinh non thấp, và mẹ cũng có thể chịu đựng tốt hơn các thủ thuật nha khoa.
Trong quá trình nhổ, bác sĩ cần đặc biệt lưu ý:
- Tư thế nằm: mẹ nên nằm hơi nghiêng về bên trái để tránh chèn ép tĩnh mạch chủ dưới, giúp máu lưu thông tốt hơn.
- Thuốc tê: chỉ sử dụng thuốc gây tê cục bộ liều thấp, không chứa adrenalin hoặc chỉ dùng ở mức rất nhỏ, đảm bảo an toàn cho thai nhi.
- Kiểm soát chảy máu: thao tác nhẹ nhàng, tránh kéo dài thời gian phẫu thuật, và đảm bảo vết thương được cầm máu kỹ.
Đọc thêm: Có nên nhổ nhiều răng khôn cùng lúc không?
3. Các yếu tố cần bác sĩ đánh giá trước khi nhổ
Trước khi quyết định nhổ răng khôn, bác sĩ cần thăm khám kỹ để đánh giá:
- Mức độ viêm nhiễm, vị trí mọc răng, và nguy cơ ảnh hưởng đến răng kế cận.
- Tiền sử thai kỳ, huyết áp, bệnh lý tim mạch, tiểu đường hoặc rối loạn đông máu.
- Sự phối hợp giữa bác sĩ nha khoa và bác sĩ sản khoa là bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cả mẹ và thai nhi.
Đọc thêm: Răng khôn bị sâu chỉ trám có được không?
Phụ nữ đang cho con bú có nên nhổ răng khôn không?
1. Tác động của thuốc tê, kháng sinh, giảm đau đến sữa mẹ
Khi đang cho con bú, hầu hết các thuốc dùng trong nha khoa đều có thể được sử dụng nếu tuân thủ đúng liều lượng. Các loại thuốc tê thông dụng như lidocain, kháng sinh nhóm penicillin hoặc cephalosporin và thuốc giảm đau paracetamol được xem là an toàn, không ảnh hưởng đáng kể đến sữa mẹ.
Tuy nhiên, vẫn có một số loại thuốc cần tránh như tetracycline (làm vàng men răng của trẻ), hoặc thuốc giảm đau có codein (có thể gây buồn ngủ, ức chế hô hấp ở trẻ). Nếu bắt buộc phải dùng thuốc đặc biệt, bác sĩ có thể khuyên mẹ tạm ngưng cho bé bú trong 24–48 giờ.
2. Thời điểm nhổ răng hợp lý trong giai đoạn cho con bú
Thời điểm nhổ răng phù hợp là khi mẹ đã phục hồi sức khỏe sau sinh, thường từ 2–3 tháng trở lên. Lúc này, cơ thể ổn định, việc gây tê và cầm máu dễ kiểm soát hơn.
Trước khi nhổ răng, mẹ nên hút và trữ sữa sẵn để bé bú trong thời gian mẹ dùng thuốc hoặc nghỉ ngơi. Sau nhổ, nếu dùng thuốc an toàn, mẹ có thể cho bé bú bình thường mà không cần ngưng.
Đọc thêm: Nhổ răng khôn trong thai kỳ có cần xét nghiệm máu?
Quy trình nhổ răng khôn an toàn cho mẹ bầu và mẹ cho con bú
Dù là trong thai kỳ hay giai đoạn cho con bú, việc nhổ răng khôn cần được thực hiện cẩn trọng tại cơ sở nha khoa uy tín, có trang thiết bị hỗ trợ sản–nhi an toàn.
Quy trình cơ bản gồm:
Thăm khám và chụp X-quang: bác sĩ sử dụng phim kỹ thuật số liều thấp, không ảnh hưởng đến thai nhi nếu cần thiết.
Xét nghiệm cơ bản: kiểm tra huyết áp, đông máu, và tình trạng sức khỏe tổng quát.
Thực hiện nhổ răng: gây tê cục bộ liều thấp, thao tác nhẹ nhàng, rút ngắn thời gian thủ thuật.
Chăm sóc sau nhổ:
- Nghỉ ngơi và chườm lạnh trong 24 giờ đầu để giảm sưng.
- Ăn thức ăn mềm, nguội, tránh hút ống, tránh khạc mạnh.
- Giữ vệ sinh răng miệng sạch, súc miệng bằng nước muối loãng.
- Theo dõi tình trạng sưng, sốt hoặc chảy máu kéo dài và liên hệ bác sĩ nếu có bất thường.
Đọc thêm: Cắt lợi trùm răng khôn bao nhiêu tiền?
Giải pháp thay thế nếu chưa thể nhổ răng khôn
Không phải lúc nào việc nhổ răng cũng cần tiến hành ngay. Nếu tình trạng chưa nghiêm trọng hoặc đang trong giai đoạn nhạy cảm của thai kỳ, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp tạm thời:
- Giảm đau tự nhiên: súc miệng bằng nước muối ấm giúp sát khuẩn và giảm sưng; chườm lạnh bên ngoài để giảm đau; hoặc chườm ấm nhẹ nếu cơ hàm co cứng.
- Thuốc giảm đau an toàn: sử dụng paracetamol đúng liều, tránh tự ý dùng ibuprofen hay aspirin.
- Giữ vệ sinh răng miệng: đánh răng nhẹ nhàng bằng bàn chải mềm, làm sạch kỹ vùng răng khôn.
- Điều trị tạm thời: bác sĩ có thể làm sạch vùng lợi trùm, kê thuốc giảm viêm hoặc tiến hành cắt lợi trùm để tránh tái viêm trong thời gian chờ nhổ.
Những giải pháp này giúp mẹ giảm bớt đau đớn và tránh biến chứng mà vẫn đảm bảo an toàn cho thai nhi hoặc em bé bú mẹ.
Kết luận
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú vẫn có thể nhổ răng khôn nếu thật sự cần thiết, nhưng việc này phải được thực hiện đúng thời điểm, dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ nha khoa và sản khoa. Trong hầu hết trường hợp, các biện pháp bảo tồn và kiểm soát viêm tạm thời được ưu tiên cho đến khi cơ thể ổn định.
Quan trọng nhất, các mẹ nên khám răng định kỳ trước khi mang thai, để xử lý sớm răng khôn mọc lệch hoặc có nguy cơ viêm, giúp hành trình làm mẹ được nhẹ nhàng và an toàn hơn.
