Nhiều người phát hiện răng khôn của mình mọc thẳng và tự hỏi: “Nếu răng khôn mọc thẳng, có thể giữ lại được không?”
Thực tế, việc nên giữ hay nhổ răng khôn mọc thẳng cần dựa trên tình trạng cụ thể của từng người. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ những trường hợp có thể giữ lại răng khôn và khi nào việc nhổ bỏ là cần thiết.
Khi nào răng khôn mọc thẳng có thể giữ lại?
Không phải tất cả răng khôn đều “gây rắc rối”. Trong nhiều trường hợp, nếu răng khôn mọc đúng hướng, hoàn chỉnh và không ảnh hưởng đến các răng khác, bạn hoàn toàn có thể giữ lại. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, cần đáp ứng một số tiêu chí cụ thể.
1. Tiêu chí để được giữ lại
Răng khôn chỉ nên giữ lại khi đảm bảo đủ các điều kiện sau:
Mọc hoàn chỉnh và khỏe mạnh:
Răng khôn cần trồi hoàn toàn khỏi nướu, không bị lợi trùm hoặc viêm nhiễm quanh thân răng. Khi răng mọc trọn vẹn, việc vệ sinh trở nên dễ dàng hơn và giảm nguy cơ tích tụ mảng bám, sâu răng.
Không làm xô lệch hoặc chèn ép răng kế cận:
Nếu răng khôn mọc đúng vị trí, không gây áp lực lên răng số 7 (răng hàm lớn thứ hai), thì khả năng gây lệch khớp cắn hoặc chen chúc răng sẽ thấp. Đây là yếu tố quan trọng giúp xác định có nên giữ răng khôn hay không.
Dễ vệ sinh, không nhồi nhét thức ăn:
Răng khôn nằm ở vị trí cuối cùng trên cung hàm, nên việc làm sạch thường khó hơn các răng khác. Tuy nhiên, nếu bạn có thể vệ sinh kỹ, không bị nhét thức ăn giữa răng số 7 và 8, thì răng khôn có thể duy trì lâu dài mà không gây vấn đề.
Chân răng và dây thần kinh ổn định:
Phim X-quang sẽ giúp bác sĩ kiểm tra xem chân răng khôn có nằm gần ống thần kinh hàm dưới hay xoang hàm trên không. Nếu vị trí an toàn, răng mọc thẳng và không có dấu hiệu bất thường, việc giữ lại hoàn toàn khả thi.
2. Khi răng khôn hỗ trợ chức năng ăn nhai
Một số trường hợp đặc biệt, răng khôn mọc thẳng còn giúp ích cho việc ăn nhai. Cụ thể:
Khi răng hàm số 7 bị yếu hoặc mất:
Nếu răng khôn mọc đúng hướng, có thể đóng vai trò thay thế một phần cho răng số 7, giúp duy trì khả năng nghiền nát thức ăn.
Khi răng khôn có khớp cắn tốt, không gây sang chấn:
Nếu răng khôn ở hai hàm trên – dưới tiếp xúc nhau tự nhiên, không gây cấn hoặc tổn thương mô mềm, răng có thể giữ lại và hoạt động ổn định như các răng khác.
3. Lưu ý quan trọng nếu muốn giữ răng khôn lâu dài
Dù răng khôn mọc thẳng, việc giữ lại vẫn cần sự theo dõi cẩn thận:
Kiểm tra định kỳ:
Bạn nên thăm khám nha sĩ 6 tháng/lần để theo dõi răng khôn, đặc biệt là kiểm tra qua phim X-quang để phát hiện sớm các dấu hiệu viêm hoặc tiêu xương quanh chân răng.
Vệ sinh kỹ vùng răng khôn:
Sử dụng bàn chải đầu nhỏ, chỉ nha khoa và máy tăm nước để làm sạch vùng sau cùng của hàm – nơi răng khôn nằm. Vệ sinh kém là nguyên nhân phổ biến khiến răng khôn bị sâu dù mọc thẳng.
Nhận biết dấu hiệu cảnh báo:
Nếu xuất hiện đau âm ỉ, sưng nướu, hôi miệng hoặc thức ăn dễ mắc kẹt giữa răng khôn và răng số 7, bạn nên đến nha sĩ kiểm tra ngay. Đây có thể là dấu hiệu răng khôn bắt đầu gây ảnh hưởng tiêu cực.
Khi nào răng khôn mọc thẳng vẫn nên nhổ bỏ?
Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là “răng khôn mọc thẳng thì không cần nhổ”. Thực tế, có nhiều trường hợp răng khôn dù mọc thẳng nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây hại. Dưới đây là các tình huống bác sĩ thường khuyến nghị nên nhổ bỏ.
1. Răng khôn mọc thẳng nhưng gây viêm lợi, sâu răng
Ngay cả khi mọc thẳng, răng khôn vẫn nằm ở vị trí khó vệ sinh nhất, dễ tích tụ mảng bám và vi khuẩn. Nếu bạn không làm sạch kỹ, vi khuẩn có thể gây sâu ở chính răng khôn hoặc lây sang răng số 7 – vốn là răng hàm quan trọng nhất trong việc nhai.
Hậu quả thường gặp gồm: viêm lợi trùm, đau nhức vùng hàm, hơi thở có mùi hôi, và trong trường hợp nặng, viêm quanh thân răng khôn có thể lan rộng đến xương hàm.
2. Răng khôn mọc thẳng nhưng không có răng đối khớp
Khi răng khôn chỉ mọc ở một hàm (trên hoặc dưới) mà không có răng đối diện để ăn khớp, nó có thể trồi dần lên hoặc xuống, gây cấn nướu, cắn vào má hoặc tổn thương mô mềm vùng đối diện. Tình trạng này thường không gây đau ngay nhưng có thể dẫn đến viêm loét và sang chấn kéo dài, vì vậy nên nhổ bỏ để tránh biến chứng.
3. Răng khôn có chân răng bất thường
Một số răng khôn dù mọc thẳng nhưng có chân cong, chân phân nhánh hoặc nằm sát dây thần kinh hàm dưới. Những đặc điểm này khiến việc nhổ răng sau này (khi tuổi cao hơn) trở nên phức tạp và nguy hiểm hơn, có thể gây tê môi, đau kéo dài hoặc tổn thương thần kinh. Trong trường hợp này, bác sĩ thường khuyên nên nhổ răng sớm khi chân răng chưa hình thành hoàn toàn và xương còn mềm.
4. Răng khôn ảnh hưởng đến kế hoạch chỉnh nha hoặc phục hình
Trước khi niềng răng hoặc làm phục hình cố định (như cầu răng, implant), bác sĩ thường đánh giá lại toàn bộ răng khôn. Dù mọc thẳng, răng khôn vẫn có thể gây áp lực lên cung hàm, khiến răng dịch chuyển hoặc làm hỏng kết quả chỉnh nha. Nhổ bỏ răng khôn giúp ổn định khớp cắn và ngăn ngừa các dịch chuyển không mong muốn về sau.
Kết luận
Răng khôn mọc thẳng không phải lúc nào cũng cần nhổ, nhưng cũng không phải lúc nào có thể giữ lại. Quyết định đúng đắn chỉ có thể đưa ra sau khi thăm khám, chụp X-quang và được bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt đánh giá toàn diện.
Nếu răng khôn mọc thẳng, khỏe mạnh, không gây viêm và được vệ sinh tốt, bạn có thể giữ lại để duy trì chức năng ăn nhai. Ngược lại, nếu răng khôn gây khó chịu, viêm nhiễm hoặc tiềm ẩn nguy cơ cho các răng bên cạnh, việc nhổ sớm sẽ giúp tránh nhiều rắc rối về sau.
Hãy nhớ rằng, răng khôn chỉ thật sự “khôn ngoan” khi được chăm sóc đúng cách và theo dõi định kỳ bởi bác sĩ nha khoa.
Đọc thêm: Đau răng khôn khi cho con bú – 2 phương án tốt nhất cho mẹ bỉm sữa
